Động vật bao gồm cá, động vật giáp xác, côn trùng, động vật thân mềm, động vật có vú (thú) và chim đóng vai trò to lớn trong lĩnh vực văn hoá đời sống của con người, cũng như các sinh vật khác có nguồn gốc từ động vật. Nhiều loài vật đã đi vào đời sống văn hóa của nhân loại bằng nhiều cách thức và với sự biểu hiện khác nhau. Mỗi loài đều mang những ý nghĩa biểu trưng nhất định và tiêu biểu cho văn hóa, tín ngưỡng, tập tục, lối sống hay đặc tính của một dân tộc, vùng miền. Biểu tượng động vật có mặt hầu hết trong các biểu hiện của đời sống, từ lĩnh vực tôn giáo, nghệ thuật, chính trị, văn hoá-xã hội cho đến cả trong những giấc mơ của con người. Do gắn bó từ sớm với con người, các loài động vật đóng vai trò rất nhiều trong văn học, phim ảnh, thần thoại, và tôn giáo. Động vật hiện diện sớm về văn hóa từ khi con người có nhận thức xã hội đã thể hiện, các loài động vật như ngựa và hươu là một trong những chủ đề nghệ thuật sớm nhất, được tìm thấy trong các bức tranh hang động Paleolithic ở trên như Lascaux từ thời cổ đại. Các nghệ sĩ như Từ Bi Hồng, Albrecht Dürer, George Stubbs và Edwin Landseer nổi tiếng là những bức chân dung của những con vật. Nhiều loài vật đã đi vào đời sống văn hoá của nhân loại và trở thành những hình tượng biểu trưng hết sức thiêng liêng, bằng nhiều cách thức và sự biểu hiện khác nhau nhưng mỗi loài trong đó đều mang những ý nghĩa biểu trưng nhất định và đại diện cho một loại hình văn hóa, tín ngưỡng, phong tục tập quán, lối sống và đại diện cho sức mạnh vô hình nào đấy[1].Trong văn hóa phương Tây, hình tượng các loài vật là phổ biến đến nỗi trong số mười hai dấu hiệu của Cung hoàng đạo phương Tây, có đến sáu Cung mang biểu tượng của loài vật bao gồm Bạch Dương (cừu), bò (Taurus), Cự Giải (cua), Sư tử (Leo), Bọ cạp (Scorpio), và Cá (Song Ngư) là những loài vật có thật và hai cung là Sagittarius (Nhân mã) và Capricorn (Cá lai dê) chính là động vật lai. Như thế, cái tên Cung hoàng đạo (Zodiac) thực nghĩa là một vòng tròn động vật. Giống như con người, động vật cũng mang nhiều tính cách đặc trưng khác nhau theo đặc tính loài cũng như nơi ở mà mỗi loài vật sẽ có những ưu, nhược điểm, do đó trong nhân tướng học, người thuộc cung hoàng đạo khác nhau sẽ có những tính cách khác nhau, kể cả ưu hay nhược điểm.Mười hai địa chi của hoàng đạo Phương Đông đều là các loài vật (12 con giáp) gồm Chuột (Tý), Trâu/Bò (Sửu), Hổ (Dần), Mèo/Thỏ (Mão), Rồng (Thìn), Rắn (Tỵ), Ngựa (Ngọ), Dê/Cừu (Mùi), Khỉ (Thân), Gà (Dậu), Chó (Tuất), Lợn (Hợi), tương ứng với 12 chi trong lịch pháp Á Đông, tương ứng với đó, mỗi người sinh ra theo từng năm sẽ cầm tinh theo từng con vật này. Theo quan niệm của người Á Đông xưa, loài vật trong tự nhiên được phân thành năm loài: lông trần (đứng đầu là con người), lông vũ (đứng đầu là chim phượng), lông phủ/lông mao (đứng đầu là kỳ lân), giống có vảy (đứng đầu là con rồng) và giống có mai (đứng đầu là con rùa), các loài vật này được gọi là Tứ linh[2], tương ứng với Tứ linh còn có Tứ tượng hay Tứ thánh thú.Về mặt vai trò của loài vật, thịt của một số loài động vật như bò, lợn, gà được dùng làm thực phẩm cho con người[3]. Trong phần lớn lịch sử loài người, thịt là một phần không thể thiếu trong chế độ ăn uống của con người.[4]. Con người đã săn bắt và giết động vật để lấy thịt từ thời tiền sử, thịt chiếm một tỷ lệ đáng kể trong chế độ ăn uống của những người tiền sử đầu tiên[5], chất thịt, xương, tủy cũng được cho là làm cho não bộ thêm phát triển. Những người săn bắt hái lượm thời sơ khai phụ thuộc vào việc săn bắt có tổ chức các loài động vật lớn như bò rừng và hươu. Thịt đóng vai trò quan trọng trong kinh tế và văn hóa, nhiều tôn giáo còn quy định về việc được phép ăn những loại thịt nào. Nhìn chung, chế độ ăn thịt là phổ biến nhất trên toàn thế giới theo kết quả của một nghiên cứu Ipsos MORI năm 2018, trong đó các loại thịt heo, thịt bò, thịt gà được tiêu thụ chủ yếu.